منافع ممکن الحصولی که مدعی بر اثر ارتکاب جرم از آن محروم شده است

این تحقیق در خصوص بند 3 ماده 9 قانون آیین دادرسی کیفری یعنی از دست دادن منافع ممکن الحصول ناشی از جرم می باشد لازم به توضیح می باشد که ضرر و زیان ناشی از جرم به سه قسم می باشد که عبارتند از، -1 ضرر و زیان مادی -2 ضرر و زیان معنوی -3 منافعی که ممکن الحصول بوده و بر اثر ارتکاب جرم از دست رفته است . در مورد این منافع اشکالات اساسی ذیل را بیان کرده اند -1 اشکال نظری: و آن عبارتست از این که بین فقها همانطوریکه بحث می شود در مورد ضرری بودن این منافع اختلاف نظر وجود دارد لازم به توضیح است که عده ای این منافع فائته را ضرر و بطور کلی قابل جبران می دانند و برخی هم منافع از دست رفته را بطور کلی قابل جبران نمی دانند و اینها بیشتر فقهای سنی مذهب و مخصوصا فقهای حنفی می باشند و دسته سوم کسانی هستند که منافع از دست رفته از قبل انسان را قابل جبران نمی دانند ولی منافع از دست رفته اموال را قابل جبران می دانند. در جواب این اشکال باید بگوییم که به نظر می رسد که تمامی فقهاء منافع از دست رفته مسلم الوقوع را قابل جبران می دانند یعنی آن منافعی که در آینده نزدیک تحقق پیدا می کند، آن فقهای شیعه ای که مخالف جبران منافع از دست رفته انسانند علتش را این طور بیان می کنن که چون انسان غصب نمی شود پس منافعش هم غصب نمی شود و در دست خودش است ما در جواب می گوییم که درست است که انسان مشمول غصب نمی شود ولی منافع آن را می توان از طریق دیگر مثل قواعد فقهیه اتلاف و لا ضرر ... و غیره و یا مواد قانونی جبران کرد حتی آن فقهای که مخالف جبرانش هستند در موردیکه با مجنی علیه عقد اجاره بسته باشند و او اجیر دیگری شده باشد منافع از دست رفته اش را قابل جبران می دانند چون این منافع مسلم الوقوع می باشد. -2 اشکال عملی: و آن این است که جبران این منافع و سنجش آن به پول برای دادرس مشکل می باشد در جواب باید بگوییم که به نظر می رسد که دادرس نباید نسبت به تمام منافع از دست رقته حکم دهد مگر نسبت به آن منافعی که در آینده نزدیک تحقق می یابد و ضروری است وضعیت و اوضاع و احوال مختلف را در سنجش این منافع در نظر گیرد بهر حال این امری موضوعی است که دادرس بایستی در هر اوضاع و احوال بطور جداگانه حکم دهد و جبران را بوسیله پرداخت قیمت منافع از دست رقته از مجرم بخواهد. -1 از دست دادن منافع -2 ضرر و زیان مادی -3 ضرر و زیان معنوی -4 مال -5 جرم -6 خسارت تاخیر تادیه -7 دیه -8 مسوولیت -9 تورم پول -10 اعسار -11 ارش -12 ضرر و زیان قابل جبران.